Hai anh em và con chó đá
GS Nguyễn Huệ chi đã giữ hộ cho chúng tôi trả lời về thắc mắc của bạn đọc về một chi tiết trong truyện: Hai anh em và con chó đá trong bộ: kho tàng truyện cổ tích nước ta của GS Nguyễn Đổng Chi. Bên xuất phiên bản Trẻ xin đăng lại nguyên văn thư vấn đáp của ông.
Bạn đang xem: Hai anh em và con chó đá
Về truyện nhì anh emvà nhỏ chó đá
Trong cuốn sách Kho tàng truyện cổ tích Việt Nam, GS Nguyễn ĐổngChi chọn lựa 201 truyện cổ tích tiêu biểu vượt trội nhất, sắp xếp vào 10 đội truyện khácnhau. Truyện Hai bạn bè và con chó đá được ông xếp vào đội truyện lắp thêm 10: Truyệnvui tươi dí dỏm. Chủ đề của truyện vốn liên quan đến chuỗi truyện nói đến mốiquan hệ giữa tín đồ anh cả và bạn em út một trong những hình thái làng hội xa xưa,khi mà chế độ gia trưởng dành riêng cho anh cả những ưu cầm còn em thì bắt buộc chịu phậnthiệt thòi. Thọ dần mối quan hệ ấy gửi hóa thành quan hệ đạo đức giữa mộtngười bạn anh giàu có nhưng tham lam, chiếm phần đoạt không còn của em và một người emnghèo cạnh tranh mà đạo đức, biết yêu mến người, lại vẫn nhất mực nhường nhịn anh. Đểđòi lại sự công bằng, truyện cổ tích lúc nào cũng lỗi cấu ra những tình huống làmcho chính thắng tà, thiện chiến hạ ác, sinh hoạt đây, fan anh bởi vì tham lam bị trừng phạtbằng những cách, thậm chí còn bị tước đi số mạng, còn fan em thì dựa vào tính chất tìnhlương thiện yêu cầu được số trời ưu đãi, sau cùng được tận hưởng sang giàu. Vô cùng nhiềutruyện đã bao gồm kết cấu theo cách này, như truyện Cây khế, truyện Nhân tham tàinhi tử, điểu tham thực nhi vong (Việt Nam và Trung Quốc), truyện tín đồ tham vỡbụng (H’mông), vân vân...
Nhưng truyện cổ tích vốn chứa đựng một ý thức nhân văndân gian cao sâu buộc phải không phải bao giờ cũng chỉ có một loại kết cấu theo hướngđể cái ác bị trừng trị mang lại tận cùng, khiến cho người đọc nhiều khi phải tởm hoàng vìcách trừng phạt hung tàn (như truyện Tấm Cám cùng nhiều câu chuyện khác). Cơ mà rấtnhiều ngôi trường hợp, tính chừng mực về độ của bốn duy dân gian vẫn đẻ ra đông đảo giảipháp lý thú, tạo thời cơ cho điều ác có đk tỉnh ngộ về hành động thất đức củamình. Ý nghĩa giáo dục vì vậy sẽ sâu sắc hơn, đưa lại cho những người đọc một ý nghĩavị tha cao thâm hơn. Trong trường vừa lòng truyệnHai đồng đội và nhỏ chó đáthì phươngcách giải quyết lại là thiên về trào lộng: trong hoàn cảnh bị chó đá ngậm chặttay không đúc rút được, chỉ với nước chết, bạn dạng năng vào con tín đồ anh bên giàuđang mắc kẹt bỗng nhiên trỗi dậy, anh ta xin vợ cho thừa hưởng chút niềm hạnh phúc ái ântrước khi chết và người bà xã vì thừa yêu thương ông xã nên sẽ chiều, nhờ kia chó đáhá miệng ra cười với nạn nhân được giải thoát. Đó là 1 trong câu chuyện siêu người, lạirất thâm thúy, nói lên biện pháp khu xử đầy đạo lý của nhân dân, có chức năng thấmthía so với người đọc và đặc trưng gây đề xuất tiếng cười cợt trong trẻo khi hiểu hoặcnghe nhắc truyện..
Phải nói, đó là một type truyện rất phổ biến trong văn họcnhiều nước, độc nhất vô nhị là các nước Đông nam giới Á, lấy ví dụ truyện anh em mồ côi của ngườiH’mông, truyện Cađôp với Cađoec của Champa, truyện Chàluc với Chàlăc cũng củaChampa. Trong sử thi Đẻ khu đất đẻ nước cũng có một trường đoạn tương tự...
Xem thêm: Vẽ Sơ Đồ Tư Duy Chiến Tranh Thế Giới Thứ Nhất 1914, Lịch Sử Lớp 8 Sơ Đồ Tư Duy
Có độc giả băn khoăn lo lắng rằng truyện Hai bằng hữu và nhỏ chó đá đểcho thiếu nhi đọc thì có mặt nào kia không thích hợp với lứa tuổi những em do phảihiểu biết vượt sớm chuyện quan tiền hệ bà xã chồng. Đó là một sự lo ngại đầy thiện chí.Tuy vậy, cần hiểu đúng bản chất trong truyện cổ tích, tốt nhất là cổ tích Việt Nam, sự việcđược kể chỉ bởi một vài nét thoáng qua chứ không hề được quánh tả sâu sắc với đầyđủ các tình tiết diễn biến như một câu chyện thật ra mắt giữa cuộc đời (vốn làthủ pháp dành cho văn học viết). Phần kết của truyệnHai bạn bè và con chó đákhi nói lên sẽ trọn vẹn không gợi dục màchỉ cho tất cả những người ta thấy quan hệ nam nữ vợ ông chồng là một bạn dạng năng vốn tất cả của tính người. Điềuđó thì không bắt buộc đọc truyện này trẻ em đến một tuổi nào đó cũng đã tự biết, vànhiều lúc như ở các nước tiên tiến còn yêu thương cầu phải biết, để các em phi vào đờitránh được rất nhiều ngộ dấn không hay. Đọc cổ tích, biết quan hệ giới tính vợ ông chồng làthiêng liêng, trước cái chết cũng quyết tử cho nhau, nhưng lại không bị sự gợi dụctác động, như vậy sẽ không xứng đáng lo, vì chưng không làm mất đi sự hồn nhiên lành mạnhtrong phiên bản tính của những em. Trong những khi đó những truyện cổ tích của Ấn Độ. Ả Rập, vànhất là truyền thuyết thần thoại Hy Lạp, thì nhiều câu chuyện đi vào miêu tả tỉ mỉ phần đông quanhệ xác thịt, không tránh khỏi sự gợi dục quá mức, vậy mà thần thoại Hy lạp vẫnnằm trong lịch trình học của không ít nước ở tầm tuổi thiếu niên.
Mặt khác, cũng đề xuất nói rằng, truyện cổ tích là sản phẩmtinh thần của một thời đại quá biệt lập với chúng ta. Người sáng tác truyện cổtích không ý thức được phải có những giới hạn gì trong khi đặt truyện nhằm khôngkhơi gợi rất nhiều mặt rất có thể không lành mạnh và tích cực ở tín đồ nghe truyện. Ví như cứ suy nghĩ mộtcách quá chu đáo rằng truyệnHai anh em và bé chó đácó tác dung tiêu cựctrong giáo dục, thì chắc chắn rằng còn nhiều truyện khác nên cảnh giác, bởi chúng cònkhơi gợi số đông loại phiên bản năng không lành mạnh đáng lo sợ hơn truyện này. Nhưtruyện Tấm Cám chẳng hạn, trường hợp cứ ý niệm nhất nhất chi tiết nào cũng ảnh hưởngtrực tiếp đến các em thì hẳn cái kết của câu chuyện sẽ làm các bậc cha mẹ bối rốivì cho rằng nó khích động dòng thú tính trả thù một cách tàn khốc - phiên bản năng ấycòn nguy hại cho tuổi trẻ em hơn hầu hết thứ khác không hề ít lần.
Điều cuối cùng, khi chúng ta đề phòng quá nghiêm nhặt đối vớituổi con trẻ thì trước sau gì cũng sẽ để lại một hậu quả không mong muốn là chũm hệ trẻ con sẽbị bó chặt trong tầm vây lòng tin của bạn lớn, với khi bước vào đời bọn chúng sẽngơ ngờ ngạc ngác trước các chuyện. Vấp váp váp so với các em nhiều khi khôngtránh khỏi cũng chính vì vậy. Yêu cầu coi thiếu nhi là lứa tuổi vừa đề nghị giáo dụcnhưng lại cũng vừa phải gồm biện pháp để giúp các em tự miễn dịch thì khi vào đờicác em mới cứng cáp lên được.
Xem thêm: Giải Tiếng Việt 5 Vnen Bài 1B Cảnh Đẹp Ngày Mùa, Giải Bài 1B: Cảnh Đẹp Ngày Mùa
Với những vì sao đó, theo tôi, truyệnHai bằng hữu và nhỏ chó đákhông bất lợi gì đối với các em còn nếu như không nói nó sẽ giúp các em đọc biết hơnvề các cạnh khía trong thiên vị của con người, ở kề bên cái công dụng quantrọng của mẩu chuyện là bài học nhớ đời mang lại kẻ tham lam. Ta có thể tin rằng khiđọc truyện các em sẽ thêm đọc biết, tạo nên sự cân bằng trong lòng tính, và sẽsống một cách có đạo đức hơn.
